ICO (Initial Coin Offering) Nedir?

[Administrator]

ICO (Initial Coin Offering), yeni projelerin bitcoin ve ether karşılığında temel kripto paralarını sattığı para toplama mekanizmasıdır. Bir yönden, yatırımcıların şirket hisselerini satın aldığı IPO (Initial Public Offering – Halka Arz) ile benzerlik göstermektedir.

ICO’lar nispeten yeni bir olgu ancak blockchain topluluÄŸunda tartışmaların ana konusu olmaya hızla baÅŸlamıştır. Pek çok kiÅŸi ICO’yu kurucuların haksız sermaye artırımı yapmasını saÄŸlayan herhangi bir düzenlemeye tabi olmayan menkul deÄŸer olarak görürken, bir kısmı ise geleneksel giriÅŸim fonlama modelinde bir yenilik olduÄŸunu savunmaktadır. ABD Sermaye Piyasası Kurumu, pek çok ICO’nun fonlama modelini yeniden incelemeleri için birçok proje ve yatırımcıyı zorlayan kötü bir itibara sahip DAO ICO’sunda iÅŸlem gören tokenlerin durumlarına iliÅŸkin olarak bir karara varmıştır. Dikkate alınması gereken en önemli kıstas ise tokenin Howey testini geçip geçmediÄŸidir. GeçmiÅŸ olması halinde, menkul kıymet olarak deÄŸerlendirilmeli ve ABD Sermaye Piyasası Kurumu tarafından uygulanan belirli kısıtlamalara tabi olmalıdır. 

ICO’lar, kriptografik malvarlığı üretmek için gerekli olan pek çok geliştirme sürecini kısaltan ERC20 Token Standardı gibi teknolojiler sayesinde kolay bir şekilde yapılandırılmaktadır. Çoğu ICO, yatırımcıların genellikle bitcoin ya da ether olan fonlarını, fonları depolayan ve ileriki bir zamanda yeni bir tokene eşit değer dağıtan akıllı sözleşmeye göndertmek suretiyle çalışmaktadır.

Tokenin aslında menkul deÄŸer olmadığı farz edilerek, ICO’ya kimin katılabileceÄŸine iliÅŸkin birkaç kısıtlama bulunmaktadır. Dünya çapında bir yatırımcı havuzundan para almanız halinde, ICO’da toplanan meblaÄŸlar çok yüksek olabilecektir.  ICO’lar ile ilgili en temel sorun ise paraları ürün öncesi toplamalarıdır. Bu da yatırımları oldukça tehlikeli ve riskli hale getirmektedir. Bunun karşı savunması ise, bu para toplama ÅŸeklinin protokol geliÅŸtirmeyi teÅŸvik etmek amacıyla özellikle faydalı hatta gerekli olduÄŸu yönündedir.

ICO’nun esaslarına iliÅŸkin tartışmaya baÅŸlamadan önce bu trendin nasıl baÅŸladığına dair tarihsel baÄŸlam hakkında bilgi sahibi olmak önem arz etmektedir. 

ICO’nun Tarihi

Birçok proje 2013 yılında geliştirmeleri denemek ve fonlamak amacıyla crowdsale (kitle satış) modelini kullanmıştır. Ripple ağı önceden 1 milyor XRP token madenciliği yapmış olup, itibari para ya bitcoin karşılığında bunları gönüllü yatırımcılara satmıştır. Ethereum ise 2014 yılının başlarında o dönemdeki tamamlanmış en büyük ICO olan yaklaşık 18 milyon USD değerinde fon toplamıştır.

DAO, Ethereum’da yeni bir token için yapılan ilk para toplama girişimidir. Diğer blockchain projelerini fonlayacak merkezsizleştirilmiş bir ağ oluşturmayı vadetmiş ancak yönetim kararlarının token sahiplerinin kendisi tarafından verilmesi bakımından emsalsiz olmuştur. DAO’nun150 milyon USD’den fazla para toplayarak başarı sağladığı sırada bilinmeyen bir saldırgan tarafından teknik zafiyet dolayısıyla milyonlar bu ağdan boşaltılmıştır. Ethereum Vakfı, en iyi yolun çalınan fonları geri almalarını sağlayan hard fork (çatallanma/ikiye bölünme) yoluna gitmek olduğuna karar vermiştir.

Ethereum platformunda güvenli bir şekilde token fonlama girişimi ilk aşamada başarısız olsa da, blockchain geliştiricileri, Ethereum kullanarak token piyasaya sürmenin alışılagelmiş girişim sermayesi modeliyle tohum yatırım turunu takip etmekten daha kolay olduğunu fark etmiştir. Özellikle, ERC20 standartları, Ethereum blockchain’inde kendi kriptografik tokenlerini yaratmaları açısından geliştiricilere kolaylık sağlamaktadır.

 Bir kısım ise, kitle fonlama projelerinin ICO’ların sıklığı ve büyüklüğü açısından Ethereum’un gözde uygulaması olabileceÄŸini savunmaktadır. Daha önce hiçbir yeni baÅŸlayan ürün öncesi ÅŸirket bu kadar parayı bu kadar kısa sürede toplamamıştır. Aragon yalnızca 15 dakika içerisinde 25 milyon USD, Basic Attention Token sadece 30 saniye içerisinde 35 milyon USD, ve Status.im ise birkaç saat içerisinde 270 milyon USD toplamıştır. Birkaç düzenleme ve bu ÅŸekilde bir kullanım kolaylığı ile ICO dünya çapında çeÅŸitli düzenleyici kurumun yanı sıra toplum tarafından da incelenmeye alınmıştır.

ICO yasal mıdır?

Bu soruya verilecek kısa cevap “belki” olacaktır. Oldukça yeni ve herhangi bir düzenlemeye tabi olmayan finansal varlıklar olmalarına ilişkin hem lehte hem de aleyhte savunmalar yapıldığından ICO’lar hukuki açıdan oldukça gri bir bölgede yer almaktadır. Ancak, ABD Sermaye Piyasası Kurumu’nun son kararı bu gri bölgenin bir kısmını aydınlığa kavuşturmayı başarabilmiştir. Bazı durumlarda, token yalnızca faydalı bir tokendir. Yani, token sahibine belirli bir protokole ya da bir ağa erişim imkanı sunar ve böylece finansal bir menkul değer olarak değerlendirilemeyebilir. Öte yandan, tokenin öz sermaye tokeni olması halinde, tek amacı değerini artırmak olup bu yönden daha çok menkul değer olarak görünmektedir.

Çoğu kişi, gelecekte öncelikli platformlara erişim sağlamak amacıyla token satın alırken, pek çok kişinin ise spekülatif yatırım amaçlarıyla token satın aldığı kanısının aksini ispatlamak zordur.

ABD Sermaye Piyasası Kurumu’nun kararı faydalı token ve menkul kıymet tokenlerinin durumuna ilişkin açıklık getirmiş olsa da yasa uygunluk sınırlarının test edilmesi için hala pek çok alan bulunmaktadır. Şimdilik ve yeni bir mevzuata ilişkin sınırlama getirilene kadar, girişimciler bu yeni olgunun avantajlarından yararlanmaya devam edecektir.
 
Kaynak: http://m.nasdaq.com/article/what-is-an-ico-cm830484